photo: Eddy van Wessel

Translate

Tuesday, August 2, 2011

Ramadan in een gematigd moslimland

Leeg en verlaten, waren de straten in Erbil. Zo leeg als op een autoloze zondag tijdens de oliecrisis. Reden: de vast werd gebroken, na de eerste dag van de ramadan. Het gevaarlijkste moment op de dag is als iedereen zich naar huis spoedt voor de iftar; dorstig, hongerig, ongeconcentreerd en haastig. Dan is een ongeluk zo gemaakt.

Ik woon in wat geldt als een gematigd moslimland. In Iraaks Koerdistan wordt alcohol gedronken, dragen lang niet alle vrouwen een hoofddoek en zijn er heel wat mensen die niet naar de moskee gaan. Maar tijdens ramadan verandert alles.

'Heb je al uitgevonden waar ze wijn hebben?' sms-te een vriendin me vandaag, dag 2 van de ramadan. Alle drankzaken, waar normaal alle drank tegen belachelijk lage prijzen te koop is, zijn dicht. En vrijwel alle restaurants die alcohol schonken, doen dat nu even niet. En dat zelfs in het toch vrijere Sulaymaniya.

Gisterochtend liep een van mijn personeelsleden opeens binnen met een hoofddoek om. Ze maakte er zelf nog een grapje over. Ik vind het zorgwekkend, dat veel vrouwen menen dat ze om de mannen te beschermen hun hoofd moeten bedekken. Opdat de mannen geen seksuele gedachten krijgen en daarmee de vast ongeldig maken. Alsof een doek daar invloed op heeft, en alsof het de verantwoordelijkheid van de vrouw is.

En dan allemaal bij temperaturen van ver boven de veertig graden. In Bagdad bereikte de temperatuur op de eerste vastendag zelfs 60 graden - reden voor de regering om de volgende dag vrijaf te geven. Stel je dat voor: grote droogte en grote hitte, en dan niet mogen drinken!

Het gevolg is dat er een maand lang eigenlijk niets gedaan wordt. Het land ligt stil. Hoe kan je werken als je bij dit soort temperaturen niet mag drinken? Ambtenaren zitten lethargisch te wachten tot ze naar huis mogen. Vrouwen hebben het dubbel zwaar: die moeten extra inkopen en extra lekker koken voor het feestmaal dat een maand lang iedere avond na zonsondergang op tafel moet staan. Ook dat heeft gevolgen op het werk: ze moeten eerder weg om boodschappen te doen en de keuken in te duiken.

Toch zijn er nog mogelijkheden om er onderuit te komen. Niet iedereen in Irak is immers moslim. Dus zijn er zaakjes waar lakens zijn opgehangen om te verbergen dat er binnen gegeten en gedronken wordt. Officieel hoef je niet te vasten als je op reis bent, maar vreemd genoeg maken weinig mensen gebruik van die ontheffing. Dat is in buurland Iran toch heel anders: daar zijn wegrestaurants open en die vormen het toevluchtsoord van velen, die vaak niet echt op reis zijn.

En ik heb weinig te klagen. Ik drink rustig mijn watertje tijdens de hete autorit. Ik lunch en drink mijn thee op kantoor. Niemand die me dat kwalijk neemt, ik ben immers geen moslim dus hoef ik mee te doen...

No comments: